Βόλος 06/03/2017

Προς τον Αν. Υπουργό Περιβάλλοντος κ. Σωκράτη Φάμελο

Κύριε Υπουργέ,

Το ΠΑΝΔΟΙΚΟ, ο ΣΠΟΑΚ “ΑΡΙΩΝ” και η “ΑΛΚΥΩΝ” κατα την διάρκεια του έτους 2016 έχουν λάβει, και κοινοποιήσει στο υπουργείο σας, θέσεις και αποφάσεις τους σχετικά με το θέμα της πλαστικής σακούλας μιας χρήσης. Στις 11-13 Νοεμβρίου 2016, το ΠΑΝΔΟΙΚΟ συνδιοργάνωσε με την ΚΕΔΕ, το ΣΠΟΑΚ “ΑΡΙΩΝΑ, το Δίκτυο ΦοΔΣΑ και το Δήμο Κορινθίων, το 26ο Συνέδριό του στην Κόρινθο, με θέμα: «Πλαστικό και περιβάλλον. Πλαστική σακούλα». Διακεκριμένοι επιστήμονες και άλλοι ειδικοί ενημέρωσαν τους Συνέδρους για τα ζητήματα που σχετίζονται με τα πλαστικά και ιδιαίτερα με την πλαστική σακούλα. Μεταξύ αυτών ήταν εκπρόσωπος του Υπουργείου σας και ο Πρόεδρος του ΕΟΑΝ. Το θέμα αυτό θίξαμε πρόσφατα στη σύντομη συνάντηση της Επταμελούς Γραμματείας του ΠΑΝΔΟΙΚΟ μαζί σας. Με την παρούσα επιστολή θέτουμε υπόψη σας τις απόψεις μας λεπτομερέστερα.

Είναι αλήθεια ότι η οδηγία της Ε.Ε. αναφέρεται σε μέτρα σταδιακής μείωσης της πλαστικής σακούλας μεταφοράς μιας χρήσης μεταξύ 15 και 50 microns χρησιμοποιώντας την επιβολή τελών. Δίνει όμως την δυνατότητα στα κράτη μέλη να πάρουν δραστικότερα μέτρα, εκτιμώντας την σοβαρότητα της καταστάσεως αυτής. Π.χ. το Ηνωμένο Βασίλειο και κατόπιν η Γαλλία εκτιμώντας τον κίνδυνο νομοθέτησαν για μια οριστική απαγόρευση στην παραγωγή, η μεν Γαλλία τον Ιούλιο με άμεση εφαρμογή, το δε Ηνωμένο Βασίλειο με 2 χρόνια προσαρμογής. Ακολούθησε δε μια πλειάδα Ασιατικών και Αφρικανικών κρατών που το έχουν ήδη κάνει.

Γνωρίζουμε όλοι πολύ καλά την ψυχολογία του λαού μας. Με μοναδικά κριτήρια όμως: α) Την προσαρμογή της τυχόν νομοθετικής ρύθμισης σ’ αυτήν για να έχουμε σωστά αποτελέσματα και β) Την προστασία του θαλασσίου περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητος, σας προτείνουμε:

1) Να απαγορευθεί νομοθετικά από τώρα η χρήση της πλαστικής σακούλας μεταφοράς προϊόντων με πάχος μεταξύ 15 έως 50 microns.

2) Να δοθεί όμως 2ετής περίοδος προσαρμογής στους βιομηχάνους και εισαγωγείς ώστε να μη δημιουργηθεί κάποιο κοινωνικό πρόβλημα.

3) Να εξαιρεθεί από την απαγόρευση η πολύ λεπτή (έως 15 microns) πλαστική σακούλα πρωτογενούς συσκευασίας φρούτων, λαχανικών και τροφίμων, όπως άλλωστε έχει γίνει σε πολλές χώρες, και να μην επιβληθεί κανένα τέλος σε αυτή την κατηγορία για λόγους υγιεινής καθώς και πρακτικής χρήσης (και το οικολογικό αποτύπωμα εναλλακτικών λύσεων είναι πολλαπλάσιο), και αφού αποτελούν πολύ μικρό τμήμα της συνολικής κατανάλωσης, έχουν ελάχιστο βάρος. Η Οδηγία αναφέρει ξεκάθαρα αυτή τη δυνατότητα εξαίρεσης (ο στόχος της οδηγίας είναι η δραστική μείωση κατά 90% των σακουλών μεταφοράς προϊόντων πάχους 15 έως 50 microns, και όχι σακουλών συσκευασίας φρούτων, λαχανικών, τροφίμων με πάχος κάτω από 15 microns).

4) Η μεταφορά των εμπορευμάτων (και όχι η πρωτογενής συσκευασία τους) να γίνεται υποχρεωτικά με επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες παντός τύπου, κατασκευασμένες από πολυπροπυλένιο, βαμβάκι ή άλλες ύλες κλπ (το οικολογικό αποτύπωμα του χαρτιού είναι πολύ υψηλότερο του πλαστικού), που θα αντικαταστήσουν πλήρως τις κοινές πλαστικές τσάντες μεταφοράς προϊόντων πάχους από 15 μέχρι 50 microns στο σημείο πώλησης των προϊόντων αυτών. Να τοποθετούνται υποχρεωτικά στις σωστές θέσεις στα ταμεία με ενδείξεις και οδηγίες επαναχρησιμοποίησης. Με το μέτρο αυτό νομίζουμε ότι μπορούμε να ελπίζουμε σε πολύ σύντομα και θεαματικά αποτελέσματα. Θα πρέπει να υπάρξει από τώρα υποχρεωτική υιοθέτηση απ’ όλες τις μεγάλες αλυσίδες μιας συγκεκριμένης και ισχυρής στρατηγικής για την προβολή της επαναχρησιμοποιούμενης τσάντας, με δύο τουλάχιστον εναλλακτικές προτάσεις σε όλα τα ταμεία.

5) Οι άνω των 50 microns πλαστικές σακούλες προς εξαίρεση θα πρέπει να έχουν ξεκάθαρη ένδειξη ότι προορίζονται για επαναχρησιμοποίηση, και να μεταφέρουν τα ανάλογα μηνύματα. Θα πρέπει να είναι είτε από ανακυκλωμένο υλικό, είτε να είναι ανακυκλώσιμες.

6) Να δημιουργηθεί ένας νέος τύπος πλαστικής σακούλας, βιοαποδομήσιμος (ΕΝ13432), με συγκεκριμένο χρώμα και χημική σύσταση, αποτυπωμένες οδηγίες για τα οικιακά σύμμεικτα απορρίμματα, η ίδια σε εθνικό επίπεδο (αυτό το τελευταίο φαίνεται να απασχολεί ιδιαίτερα όλους τους Έλληνες…)

7) Να αποφασισθεί νομοθετικά η σύσταση της πλαστικής σακούλας για τα οργανικά. Δηλαδή να είναι βιοαποδομήσιμη/λιπασματοποιήσιμη και να μην επιβληθεί φυσικά κανένα τέλος σε αυτές

8) Να απαγορευθούν αυστηρά οι οξοδιασπώμενες ή οξοβιοαποικοδομήσιμες με ανάλογη περίοδο προσαρμογής 2 ετών για τους βιομηχάνους και τους εισαγωγείς.

9) Να ληφθεί πολύ σοβαρά υπόψη ο χρόνος εφαρμογής όλων αυτών, για να μην δημιουργηθεί πανικός (δηλ. η υποχρεωτική εφαρμογή της επαναχρησιμοποιούμενης τσάντας, να προηγηθεί τουλάχιστον 6 μήνες των μέτρων για τέλη στις σακούλες μεταφοράς εμπορευμάτων με πάχος από 15 έως 50 microns).

10) Να χρησιμοποιηθεί η 2ετής προσαρμογή ΑΠΟ ΟΛΟΥΣ για μια συστηματική εκστρατεία πληροφόρησης με όλα τα μέσα και παντού.

Κύριε Υπουργέ,

Δεν αγνοούμε το τεράστιο βάρος αυτών των γενναίων αποφάσεων. Τασσόμαστε όμως αλληλέγγυοι σε κάθε προσπάθειά σας και προτιθέμεθα να συνεργαστούμε μαζί σας προκειμένου να σωθεί η πολύτιμη βιοποικιλότητα στην πατρίδα μας και, ελπίζουμε, και σε ολόκληρο τον πλανήτη. Θεωρούμε ότι η σχετική ΑΠΕΙΛΗ είναι σοβαρή.